Święty Błażej

Św. Błażej był biskupem Sebasty w Anatolii i w okrutny sposób został zamordowany za wiarę ok. 316 r. za panowania cesarza Licyniusza.

Tego dnia w wielu regionach udzielane jest tzw. błogosławieństwo św. Błażeja, uważanego m.in. za patrona chorób gardła. Podczas tej ceremonii duchowny błogosławi gardło dwiema skrzyżowanymi świecami.

Nie ma historycznych dowodów na to, skąd wziął się ten zwyczaj. Odnosi się do niego wiele legend, zwłaszcza w Kościołach wschodnich i w regionie alpejskim. Jedna z nich mówi, że swoją modlitwą św. Błażej uratował przed uduszeniem chłopca, któremu w gardle ugrzęzła ość. Prawdopodobnie też Błażej, zanim został biskupem, miał być lekarzem.

Święty Błażej od czasów średniowiecza jest czczony 3 lutego. Udzielane od XVI w. błogosławieństwo ma strzec także przed zarazą i bólami zębów. Święty jest patronem lekarzy, piekarzy, kapeluszników, wytwórców wosku, tkaczy, handlarzy wełną i muzykantów. Jest też czczony jako patron dobrej pogody oraz opiekun bydła. Należy do grona Czternastu Świętych Wspomożycieli.

W sposób szczególny czci św. Błażeja chorwacki Dubrownik. Tego dnia ulice odświętnie udekorowane flagami z wizerunkiem św. Błażeja wypełniają ludzie w tradycyjnych strojach ludowych. Legenda głosi, że ten święty obronił Dubrownik. Ukazał się we śnie miejscowemu proboszczowi, ostrzegając przed ukrytymi koło przybrzeżnej wysepki statkami Wenecjan, planujących atak pod osłoną nocy. Flota wenecka wycofała się, widząc na murach Dubrownika przygotowania do obrony i alarm w mieście. Wkrótce po tym wydarzeniu ogłoszono św. Błażeja patronem miasta, a od 972 r. dzień 3 lutego, jako rocznica cudownej obrony przed Wenecjanami, obchodzony jest jako wielkie święto. Z tej okazji ogłaszano nawet amnestię dla mniej groźnych przestępców, zaś skazani na banicję mogli „na sviatogo Vlaha” odwiedzać miasto.

Od 1026 r. w katedrze w Dubrowniku z czcią przechowywane są relikwie świętego: jego ręka, noga i głowa, a także przywiezione z Jerozolimy relikwie Krzyża Świętego. W kościele św. Błażeja znajduje się XV-wieczna figura wykonana z pozłacanego srebra, przedstawiająca świętego z makietą miasta sprzed wielkiego trzęsienia ziemi w 1667 roku.

W ikonografii św. Błażej przedstawiany jest jako biskup, który błogosławi. Jego atrybutami są: jeleń, pastorał, ptaki z pożywieniem w dziobie, dwie skrzyżowane świece, zgrzebło – narzędzie tortur.

JG/KAI